- Nieuws
- Collectie
- Publicaties
- Jeugd
- Werkgroepen
- Platform
- KZGW
- Contact
- Nieuws
- Collectie
- Publicaties
- Jeugd
- Werkgroepen
- Platform
- KZGW
- Contact
uitgelicht
collectie-stuk
Nieuwste uitgave (2020-3)
Martien Beversluis
Voorop staat een schilderij uit het Letterkundig Museum in Dan Haag, in 1942 gemaakt door Han van Meegeren, bekend van zijn vervalsingen van zg. schilderijen van Vermeer en van enkele andere oude meesters, die hij maakte in de eerste helft van de vorige eeuw. Dit is een ‘echte’ Van Meegeren. Hij was bevriend met de beide afgebeelde personen. Die keuze gaf enige discussie binnen de redactie vanwege deze personen: Martien Beversluis en Johanna Verstraate, bekend onder haar schrijversnaam Dignate Robertsz., in Zeeland vooral bekend door haar boek ‘Jikkemien’. Geschilderd in 1942, in een stijl die de bezettende macht wel aangesproken zal hebben. Martien Beversluis was een zoekend persoon en hij koos vaak en uiteindelijk verkeerd. Hij was niet alleen protestant en katholiek geweest, maar ook pacifist, socialist, communist, fascist en nationaal socialist. In 1944 werd hij NSB-burgemeester van Veere (en Vrouwenpolder). Zijn vrouw Johanna had ook zulke verkeerde sympathieën en werd na de oorlog dus ook geïnterneerd, tot 1948. Lo van Driel gaat in zijn artikel nader in op de jonge jaren van Martien Beversluis aan de hand van een door deze onder pseudoniem (Reinier Bloemert) geschreven roman ‘Alzoo ook op deze aarde’. (Foto: Dubbelportret Martien Beversluis en Dignate Robbertz uit 1942, door Han van Meegeren. Letterkundig Museum, Den Haag.)
Kruipend moerasscherm
Het zit terrein-beherende organisaties zoals de Stichting Het Zeeuwse Landschap, de Vereniging Natuurmonumenten of Staatsbosbeheer soms niet mee in het beheer van hun terreinen. Beschermde planten- en dierensoorten kunnen soms een handje geholpen worden door hun leefomstandigheden wat te verbeteren. Minder bemesting en later maaien levert vaak een bloemrijker grasland op, goed voor allerlei insecten. Hogere grondwaterstand biedt kansen aan planten en dieren die de voorkeur geven aan vochtiger omstandigheden. Het laten begrazen van natuurgebieden door grote grazers levert ook vaak goede resultaten op. Maar het aantal ’knoppen’ waaraan ‘gedraaid’ kan worden is beperkt. Peter Maas beschrijft de problemen bij het beheer van Kruipend moerasscherm, een beschermd fraai plantje, dat hele specifieke eisen stelt aan zijn groeiplaats: in de winter een beetje onder water en in de zomer uitgedroogd. Daar kunnen de meeste planten niet tegen, deze soort kan dat wel en heeft dus door juist daar te groeien weinig last van concurrenten. Maar ja, voor de nabijgelegen landbouwgronden moet het juist andersom: in de winter een wat lagere grondwaterstand en in de zomer een wat hogere. Zou het misschien toch anders ook kunnen? Wat is er allemaal geprobeerd? (Foto: De witte bloempjes van het Kruipend moerasscherm zijn gebundeld tot een bloeischerm. De blaadjes zijn geveerd en onregelmatig getand. Canisvliet, 24-7-2015.)
Slavenreis
Aan boord van slavenschepen moest voorkomen worden dat de slaven zich bevrijdden en de macht overnamen. De vrachtruimen waren daarom fysiek gescheiden van de rest van het schip en als de slaven aan dek kwamen waren ze op enige wijze geboeid. Tijdens de slavenreis van het schip Middelburgs Welvaren ging het in 1750 verschrikkelijk fout en dat eindigde in de dood van meer dan 200 Afrikaanse slaven door verstikking. De zakelijke afwikkeling met de verzekering in Middelburg leverde scheldpartijen en schimpende pamfletten op. Een zeer zwarte bladzijde uit de Middelburgse geschiedenis, uitgebreid beschreven door Gerhard de Kok. (Foto: Het Nederlandse fort Nassau in de kolonie Berbice. Collectie KB – Koninklijke Bibliotheek, Den Haag.)
Nieuwe muziek
De Stichting Nieuwe Muziek en haar directeur Ad van ’t Veer wilden zaken realiseren die heel veel anderen niet zagen zitten. Dat gaf de nodige spanningen en conflicten. In een eigen stijl beschrijft Gerrit Schoenmakers (een tijdje voorzitter) wat er zoal speelde, in Middelburg en elders in Zeeland. ‘Het past allemaal niet in Zeeland’ zei de ene partij, en ‘eindelijk gebeurt er eens wat’ zei de andere partij. De ene partij trok aan de gouden koorden en de andere partij ploegde op rotsen. Vorig jaar verschenen over Nieuwe Muziek een proefschrift en een boek. De discussie is nog niet klaar. Goed dat hier een tijdsbeeld is vastgelegd. (Foto: kunstenaar Nico van den Boezem en Ad van ’t Veer, foto Jaap Wolterbeek, ZB, Beeldbank Zeeland, rec.nr Veer 119015)
’t is vol van schatten hier
Uit onze collecties worden weer wat Schatten beschreven. Hester Loeff over een Nijlpaardkies uit de periode voor de laatste IJstijd, toen het hier warmer was dan tegenwoordig. Er leefden nijlpaarden in de Schelde. En over het kleinste muntje van de Zeeuwse munten, de duit, schrijft Rien Sanderse. Ook over de duit met als opschrift Luctor et Ementor, ik worstel en ga ten onder. Als het blad binnenkort uitkomt kunt u lezen hoe dat zat. (Foto’s: munt 1754 GM4610b; Fossiele nijlpaardtand naast een recente.)
Ruilverkeer
Zoals altijd pikt Truus Trimpe Burger leuke dingen op uit tijdschriften die ons in het ruilverkeer met andere organisaties toegezonden worden. Hoe werd er vroeger door bestuurders gereageerd op besmettelijke ziekten? Regels en voorschriften. Niets nieuws onder de zon! En nog een paar lezenswaardige teksten. Maar… het is haar laatste bijdrage. Ze begon in 1999 en nu is het mooi geweest. In het komende nummer van Zeeland wordt hier aandacht aan geschonken. Bedankt, Truus!
Boekbesprekingen
Tenslotte zijn er vijf boekbesprekingen opgenomen, van boeken die je vaak niet in de winkel vindt maar zeker de moeite waard zijn.
Het laatste boek (De Canon van de Koninklijke Marine) ligt nog niet in de winkel en moet nog verschijnen. Het tijdschrift Zeeland is bij de tijd!
Klik voor het gratis artikel
Klik voor de gratis rubriek ‘t Is vol van schatten hier
Klik voor het archief van gratis artikelen
Nieuwste uitgave (2020-3)