Terug naar overzicht blogs

Digitale bronnen

Digitale bronnen is een databank van/via de Koninklijke Bibliotheek. In de linkerkolom kan er achtereenvolgens gefilterd worden op: thema (bijv. filosofie, religie), type bron (bijv. catalogi, naslagwerken), materiaalsoort (bijv. krant, handschrift) en beschikbaarheid. In de rechterkolom staan in alfabetische volgorde de verschillende databanken vermeld Op dit moment zijn dat er 272!

Op de website van het Catherijneconvent heeft men via de tab Beeldaanvraag toegang tot het zoeken in het beeldmateriaal van de museumobjecten in lage resolutie. Wil men van een bepaald object een beeld in hoge resolutie, dan kan men dat bestellen. Maar het is beter om in dat geval eerst te kijken op Wikipedia waar door het museum ruim 2500 afbeeldingen zijn geplaatst. Na het aanklikken van de miniaturen ziet men, behalve de vergroting in hoge resolutie, een beschrijving van het desbetreffende object. Deze afbeeldingen zijn gratis te downloaden. Een enorme schat aan religieuze voorstellingen!

De derde bron die ik onder de aandacht breng, staat reeds lang vermeld op onze website onder de tab Schatkamer rubriek genealogie. Het gaat om de site van Digitale Bronbewerkingen Nederland en België Wanneer men bij Zeeland klikt op internet, ziet men wat er over Zeeland te vinden is. Een waardevolle uitbreiding is de keuze Provincie Zeeland, afbeeldingen doop-, trouw- en begraafregisters 1527…1907, die ons linkt aan Familysearch. Alle daarin vermelde bronnen van Zeeland zijn on line te raadplegen!

Blindenbach

Medewerkers van het Zeeuws Archief wezen mij op het dossier van de familie Blindenbach uit Aardenburg. Daarin zou zich rederijkersmateriaal bevinden, er was sprake van liederen en gedichten. De inhoud van het dossier is nog niet geïnventariseerd, maar wel opvraagbaar. [1] Het blijkt te bestaan uit een twaalftal katernen, verschillend van omvang en inhoud, grotendeels uit het eerste deel van de negentiende eeuw, vooral de Franse tijd betreffend.  Katern 9 omvat tien liedteksten uit de periode 1795-1815. In een aantal gevallen staat de zangwijs vermeld. Bijvoorbeeld bij het Franse lied Louis XVI, Air: Pauvre Jacques. Batavus schrijft een gedicht Op de revolutie van ’t jaar 1795. Daarbij ook een oranjeversje dat onder de Franse kokarde werd gedragen. Een Engels lied draagt de verrassend actuele titel: The departure for Syria met vermelding van de componiste: queen Hortense. Bij de resterende gedichten is er ook een acrostichon op Napoleon:

Deze liederen vallen qua periode weliswaar buiten ons onderzoeksterrein, maar verdienen het zeker om onder de aandacht gebracht te worden.  En natuurlijk zoek je de liederen ook op in de Liederenbank.

Ook de overige katernen bevatten interessant materiaal: 1 handelt over militaire zaken en inundaties in verband met de tiendaagse veldtocht van 1830; 2 bevat drukwerken vanaf eind 18e eeuw met kranten (Middelburgse Courant, Sluisch Weekblad) en bekendmakingen, het meeste in relatie tot Zeeuws-Vlaanderen; 3 bevat officiële brieven; 4 bestaat uit briefwisselingen; 5 heeft officiële stukken uit de periode 1815-1822; 6 over 1844-1850; 7 gaat weer over militaire zaken 11 is een protocolspel en 12 bevat een beknopt verhaal over wat er in Zeeuws-Vlaanderen is voorgevallen in 1830. Kortom: een Fundgrube voor liefhebbers van de vermelde jaren. Als uitsmijter tenslotte de afbeelding van het protocol spel: Hollands Eer.

Bouc met den Knoop (aanvulling)

Bij blog 35 over het Bouc met den Knoop valt de volgende aanvullende informatie te melden. Na de beschouwing van Jan van Dale in 1856 verscheen er 110 jaar nadien weer een artikel over het fragment uit het Bouc met den Knoop. In jaargang 1966 van het VMKVA wordt het opnieuw uitgegeven en van commentaar voorzien door E. Cramers-Peeters, W. Braekman en M. Gysseling. [2] Zij leggen uit dat het eerste deel van 33 verzen bestaat uit een ziekteprognose aan de hand van de cirkel van Pythagoras (met voorbeelden). Het tweede gedeelte met 49 strofen (van de vermoedelijke 112), de jaarprognose of het kalendologium, is volgens de auteurs  “cultuurhistorisch van grote betekenis als een schakel in een traditie van vele eeuwen en als een voorbeeld van de min of meer persoonlijke omwerking van een van de meest invloedrijke aspecten van de lekenastrologische opvattingen.” [3]

Tenslotte is vastgesteld dat dit fragment is opgenomen in het repertorium van R. Jansen-Sieben, Repertorium van de middelnederlandse artes-literatuur, 1989, pagina 207.

Rederijkers in Hengstdijk (erratum)

Pater Wilfried Brand wees op de juiste lezing in de aanhef van de inventaris die onderwerp was van het blog Rederijkers in Hengstdijk. De inventarislijst in Hengstdijk is NIET opgesteld absente jnstore, maar absente pastore, bij afwezigheid van de pastoor.

Bronnen

[1] ZA Middelburg, inv. nr. 351, J. Blindenbach, Aardenburg, (1698) 1797-1850 (1947).
[2] E. Cramer-Peeters W. Braekman en M. Gysseling, ‘Een Middelnederlandse ziekte- en jaarprognose uit Aardenburg’, in: Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor taal- en letterkunde
(VMKVA) 1966, 355-374.
[3] Idem, 374.

Geplaatst door Jan van Loo op 25 april 2016.

Terug naar Rederijkers in Zeeland