uitgelicht
collectie-
stuk
Haamstede
Auteur(s) op 17 maart 2023
Trefwoord(en) ,
Discipline(s)

Terug naar Rederijkers in Zeeland


[Naam onbekend]


Zinspreuk: ?
Patroonheilige: H. Catharina [1546]
Vroegste bronvermelding: 7 augustus 1546; bron: Kwitantie van de kamer van 1571
Laatst bekende bronvermelding: 13 april 1611
Blazoen:
Geschiedenis:
Op Sint Catharina 1571 tekende het bestuur van de rederijkerskamer van Haamstede een kwitantie voor de ontvangst van haar jaarlijkse inkomen van 10 schellingen vlaams, een bedrag dat haar op 7 augustus 1546, door de ambachtsheer van Gruythuyse was toegezegd. De kamer kreeg op die dag haar ordonnantie.
Op 30 april 1581 speelde de kamer ‘eens spel van sinne, hoe Jacob troude Rachel, de dochter van Laban’ ter gelegenheid van de bruiloft van de secretaris van Haamstede, die misschien lid was van de kamer. Op 1 mei 1581 speelde ze een meispel aan de zuidzijde van de kapel van de kerk.
Op 11 februari 1611 kreeg de kamer een boete van 20 pond opgelegd ‘omdat sij haer vervordert hebben openbaerlijck de gans te vreecken ende andere ongeregeltheeden te bedrieven’. Een jaar eerder, voorjaar 1610, had ambachtsheer Jacob van den Eynde (1575-1614) (zie Meertens 444) verboden met trommels enz. uit te trekken, maar de kamer had het verbod genegeerd en was naar Renesse getrokken, waar ook een kamer bestond. De baljuw van Zierikzee kwam daarom op 31 maart 1610 naar Haamstede om getuigen te horen, wat leidde tot de strafmaat van 20 pond.
De classis Schouwen-Duiveland schreef op 13 april 1611 aan de Zeeuwse synode met het verzoek de kamerspelen te laten verbieden. Men besloot tevens ‘zijne excellentie’ de ambachtsheer te verzoeken het octrooi dat aan de kamers van Renesse en Haamstede was verleend te vernietigen. Naderhand blijkt niets meer van rederijkersactiviteiten. Mogelijk had deze actie dus het gewenste resultaat.


Bronnen

Archivalia:
Kwitantie van de kamer van 1571. Vindplaats archief van de heerlijkheid Haamstede? Zie De Vos zonder bronvermelding. Mogelijk archief van de ambachtsheren?
Roodwaarheidboek Zierikzee en schepenaktenboek Haamstede voor 1610 en 1611 (voorjaar 1610, 31 maart 1610, 11 februari 1611)
Acta classis Schouwen-Duiveland, 13 en 14 april 1611 (Zeeuws Archief toegang 5424, inv.nr.1 1607-1634, p.102 (foto57)),
30 april 1636 ( idem, inv. 2, 1635-1662, p. 11 e.v. (foto17, 18)) [mogelijk gericht tegen rederijkers van Haamstede: ‘retorikspelen en andere onhebbelijkheden’],
29 april 1637 (idem, idem, p. 27 e.v. (foto 30 e.v.)),
29 juli 1637 (idem, idem, p. 70 e.v., foto 39 e.v.)).
Met dank aan F. van Lieburg.

Bibliografie/Literatuur:
P.J. Meerstens, Letterkundig leven in Zeeland in de zestiende en de eerste helft der zeventiende eeuw. Amsterdam 1943. Over de ambachtsheer en kasteelheer van Slot Haamstede Jacob van de Eynde, p.444.
H.C.M. van Oosterzee, ‘Naschrift’, Zeeuwsche volks-almanak, (1844), 20-23.
P.D. de Vos, ‘Rederijkerskamers op Schouwen en Duiveland’, Zierikzeesche Nieuwsbode, (19 oktober 1923).

Varia:

Kwitantie van de kamer van 1571

‘Wij Pauwels Lenaertsz ende Cornelis Thonis Gillisse, prince ende deken van de Camere van Rethorica binnen der baenreheerlijcheyt ende vrijdomme van Haemstede, bekennen ende belijden midts desen ontfangen ende opgebuert te hebben uut handen van mijn heere den casteleyn van Haamstede voornoempt of zijnen ghecomitteerdn dye somme van thyen schellinghen grooten vls. Ende dat ter Cause dat mijnen heere van Haemstede der voernoemde Camer van Rethorica jaerlijck gegonnen ende gegeven heeft tot onderhoudenisse van den dienst Godts ende het altaer van Sincte Catherina onsse patronesse binnen der kercken van Haemstede voerssegt, al volgende zeker ordonnantie van mijn voernoemden heere van den Gruythuysse van date den viiden dach aughst XVc XLVItich verschenen ende verallen van den jaere ende sincte Catherijnen daege anno XVcLXXItich. In kennisse der waerheyt zoe hebben wy prince ende deken onsse gewoonlycke singnatueren ofte handtmerken hyer onder gestelt’

Repertorium rederijkerskamers DBNL:
Haamstede, naam onbekend: BEKIJK BRONNEN

terug naar Rederijkers in Zeeland

Laatst bijgewerkt 17-12-2022