Terug naar overzicht blogs

Feest in Vlissingen

Verzuchtingen over verloren gegane archivalia vormen geen zeldzaamheid bij onderzoek naar de Zeeuwse geschiedenis. Gelukkig lukt het meer dan eens om via andere wegen toch belangwekkende informatie te vinden. Zo’n omweg is bijvoorbeeld

Ne’erlandts vallende oorsaeck, en hulp-middelen tot desselfs her-stel. Aengewesen in verscheyde antwoorden: op de vrage Waerom kreeg Nederlant in dit jaer sulken krack? (…) Gedruct te Middelburg, by H. Smidt, boekverkoper op de Wal[1673]. [1]

Dit boekje bestaat uit de resultaten van een rederijkersfeest in Vlissingen met Middelburg en Veere op 31 december 1672. Wat komen we naar aanleiding van deze ontmoeting aan de weet over de rederijkers van deze drie steden? We leren maar liefst 12 rederijkers bij naam kennen: 8 uit Vlissingen, 4 uit Middelburg en 1 uit Veere.

Vlissingen

J.S. schrijft de Opdracht (Van wegen de Kamer van Rhetorica) aan de magistraat van de stad en richt zich tot de hoofden der kamers. [2] Hierdoor zal hij mogelijk de rol van facteur vervuld hebben. Het is niet bekend wie er schuilgaat achter de initialen J.S.

J. Grindet [Prins], devies: Uyt liefde gedaen.

Remy Schryver [2e prijs], devies: Noyt vol-leert. Op 28 maart 1662 doet Remis Schrijver belijdenis. Zijn adres is: achter het stedthuijs in Vlissingen. [3] Het is verleidelijk om een verband te leggen met de Middelburgse musicus en organist Remigius Schrijver die lid was van de kamer Het Bloemken Jesse rond de jaren 1680. [4] Zo’n verband is echter niet gevonden.

Adriaen Georgius Verdoel [1e prijs], devies: Geen genot buyten God. Dit devies is misschien afkomstig van de volgende dichtregels uit 1634 van Joannes Stalpaert van der Wiele:
Want gh’en eyschte geen genot
Hier ter wereld buyten God. [5]
Verdoel was vooral bekend als schilder en overleed te Vlissingen in januari 1675. [6]

C. Bolten, devies: Fabricando fabri fimus [= oefening baart kunst].

D. d’Huysser, devies: Tracht naer deught. Ene Daniel de Huijsser doet belijdenis in april 1636 en woont in de Walstrate in Vlissingen. [7]

Jan d’Hees, devies: Al met vrees. Jan de Hees doet op 31 december 1652 belijdenis en woont in de Lange Noortstraete in Vlissingen. [8]

Johannes van Liere, devies: Gereet om (te) leeren. Jan van Liere was ook al deelnemer aan de wedstrijd in 1641 in Vlissingen. Behalve zijn devies werd toen ook zijn leeftijd vermeld: out 14 jaren. [9] Hij is in 1672 dus al 30 lid van de kamer! Volgens Meertens is hij dan factor, maar dat blijkt nergens uit. [10] Een jaar na de wedstrijd in 1641 doet hij in december 1642 belijdenis. Zijn adres is de Groenewoud in Vlissingen. [11]

Wordt vervolgd…
– waarbij aandacht voor de deelnemende rederijkers uit Middelburg en Veere en
– het zoeken naar een verklaring voor de opvallende verschillen in het aantal rederijkers van de deelnemende steden.

MCD-ROM Middelnederlands vrij downloadbaar!

De MCD-ROM Middelnederlands is vrij downloadbaar. Op http://www.neerlandistiek.nl/?s=cd-rom leest u in de bijdrage van 2 februari 2017 wat de inhoud is en waarom het interessant is om deze cd-rom te downloaden. In de bijdrage van 3 februari 2017 leest u in een beknopte handleiding hoe u hem het beste kunt gebruiken. Voor liefhebbers zeer de moeite waard!

Bronnen

[1] Zie voor een beschrijving van het werk: Meertens P.J., Letterkundig leven in Zeeland in de zestiende en de eerste helft der zeventiende eeuw, Amsterdam 1943, 96-97; Bibliotheca Belgica. Bibliographie générale des Pays-Bas, par le bibliothécaire en chef et les conservateurs de la bibliothèque de l’université de Gand. Première série, Tome XXV, Gand- La Haye, 1880-1890, V 126. Het werk zelf is HIER te downloaden.
[2] ff. A2r – A4v. Meertens a.w. 97 vermeldt ten onrechte dat J. Grindet deze teksten ondertekende.
[3] DBTL Vlissingen 23 (NG lidmatenregister 1654-1672), K 483, f. 66.
[4] Ruë, P. de la, Geletterd Zeeland, Middelburg 1741, 153.
[5] Joannes Stalpaert van der Wiele, Gulde-jaers feest-daghen of den schat der geestelycke lof-sangen
gemaeckt op elcken feest dagh van ’t geheele laer. Ian Cnobbaert, Antwerpen 1635 (tweede druk), 268.
[6] Nagtglas, F., Levensberichten van Zeeuwen. 4 delen. Middelburg 1890-1893, 827.
[7] DTBL Vlissingen 22 (NG Lidmatenregister 1634-1654), K 482, f. 157v.
[8] DTBL Vlissingen 22 (NG Lidmatenregister 1634-1654) K 482, f. 269v.
[9] Iacob Iansz Pick, Vlissings redens lust-hof, beplant met seer schoone en bequame oeffeningen. Vlissingen 1642, ff. Oo3v, Rr1r, Ss1v, Yy1r.
[10] Meertens, a.w., 97.
[11] DTBL Vlissingen 22 (NG lidmatenregister 1634-1654), K 482, f. 203.

Geplaatst door Jan van Loo op 5 februari 2017.

Terug naar Rederijkers in Zeeland