Werkgroep Geologie actief bij tentoonstelling mammoetbotten

19 juli 2021

De botresten van onder andere een wolharige mammoet zijn vanaf woensdag 21 juli 2021 te bekijken in het haveninformatiecentrum Portaal van Vlaanderen. De botten zijn gevonden bij de bouw van de Nieuwe Sluis en onderdeel van de vaste expositie in het informatiecentrum.

In de tentoonstelling zijn de botdelen van onder andere een wolharige mammoet, een wolharige neushoorn, een paard en verschillende zeezoogdieren te bekijken. De selectie bestaat uit mooie slagtanden, een atlas: de eerste wervel van een wervelkolom en een kies van een kleine mammoet. De exhibit geeft meer informatie over de periode waarin de dieren hebben geleefd. Op een scherm kunnen bezoekers puzzelen om de gevonden botten naar de juiste plek in het skelet van een mammoet te slepen. Een meetlat naast de kast laat bezoekers zien hoe groot de beesten waren. Het Portaal van Vlaanderen is in juli en augustus dagelijks geopend van 10.00 uur tot 17.00 uur. Een bezoek aan het informatiecentrum is gratis.

Onthulling botresten
Op dinsdag 20 juli 2021 om 16.30 uur opent Erik Merrienboer, burgemeester van de gemeente Terneuzen, het nieuwe onderdeel van de tentoonstelling. “Wat ben ik een geluksvogel dat ik als nieuwe burgemeester van de gemeente Terneuzen de bouw van deze enorme nieuwe sluis mag meemaken. Een sluis die gaat zorgen voor een enorme economische impuls voor Terneuzen. Al van oudsher is onze relatie met het water belangrijk. De rijke geschiedenis van ons gebied is terug te zien in de vondst van deze eeuwenoude botresten. De bouw van de Nieuwe Sluis is een attractie op zich. Ik raad iedereen een bezoek aan het informatiecentrum Portaal van Vlaanderen aan om de botten te bekijken en alles over de bouw van de Nieuwe Sluis te zien.” Tijdens de onthulling van de exhibit wordt de burgemeester bijgestaan door Eric Marteijn, projectdirecteur Nieuwe Sluis Terneuzen en Gijs van den Berg, voorzitter van het Portaal van Vlaanderen.

Gevonden resten
Bij het uitgraven van de sluishoofden in 2020 zijn een grote hoeveelheid botresten rond -18 meter NAP gevonden. Tijdens het uitgraven plaatsten we scheppen zand op een grote zeef om brokstukken uit het zand te filteren. Op die zeef zijn de botresten gevonden. De werkgroep Geologie van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen en een archeoloog van Erfgoed Zeeland namens de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed hebben de vondsten vervolgens bekeken en de herkomst van het materiaal vastgesteld. Een aantal geselecteerde stukken is daarna door het Centrum voor Isotopen Onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen onderzocht. Uit dit ouderdomsonderzoek is gebleken dat het botmateriaal van de landzoogdieren uit het Pleistoceen, 42.000 jaar en ouder, komt. Het botmateriaal van de zeezoogdieren is tussen de 15 en 2,5 miljoen jaar oud.

Bijzonder
Hester Loeff, conservator van de collectie landzoogdieren van de werkgroep Geologie van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, hielp bij de samenstelling van de tentoonstelling. “Het is bijzonder dat er zo’n grote hoeveelheid botten vlak bij elkaar gevonden is. Waarschijnlijk is het verspoeld materiaal. Dat houdt in dat de grondlagen door een rivier zijn uitgesleten waardoor het oudere materiaal bij elkaar op één plek verzameld is. Bij de vondst zitten mooie, vrij complete stukken. Mijn favoriete onderdeel is het stuk schouderblad van een mammoet. Uit dat bot is zoveel af te lezen van de geschiedenis. Je ziet dat de mammoet niet gezond was, omdat er een grote ontsteking in het bot te zien is. En het bot was vervolgens voeding voor hyena’s, want het is helemaal aangeknaagd.”

Afbeelding linksboven: een kies van een mammoet
Afbeelding onder: overzicht van een deel van de vondsten