In gesprek met: conservator Archeologische collectie Aagje Feldbrugge

18 september 2022

Ontdekkingsreizen te voet en in het verleden

‘Archeologie boeit mij zeer,  vooral de vragen rond oorzaak en gevolg. Wat maakten de mensen in een bepaalde periode, hoe kwamen ze op dat idee en waar haalden ze de kennis en de grondstoffen vandaan? Daarachter ligt natuurlijk mijn interesse in mensen.’

Vanuit deze passie is Aagje Feldbrugge een groot deel van de week bezig om haar conservatorschap van de Archeologische collectie inhoud te geven. Om hiertoe te komen heeft ze een lange reis gemaakt. Letterlijk, immers geboren en getogen in  Groningen studeerde ze in ‘stad’ aan de kunstacademie Minerva en wel aan de lerarenopleiding. Als docent Ruimtelijke Beeldende vorming en Kunstgeschiedenis trok ze vervolgens in zuidelijke richting.  Ze kreeg een baan aan de Rijks Pedagogische Academie Middelburg, die later opging in de Hogeschool Zeeland. ‘Ik heb met hart en ziel het vak Ruimtelijk Beeldende Vorming gegeven. Zo oefen je jonge mensen in hun creativiteit en daar hebben ze hun hele leven plezier van. Door de beeldende vakken leer je oplossingen te bedenken en ze vorm te geven. Ook als je niet zo handig bent kun je mooie, bruikbare dingen bedenken. Creativiteit zit in je hoofd, handigheid in je handen.’

Na bijna 25 jaar lesgeven diende zich een andere uitdaging aan. Het werd de bekende boekhandel de Drvkkery, waar ze al snel zich bezig hield met het organiseren van exposities, muziekoptredens, lezingen en signeersessies. etc. ‘Voor het tentoonstellingsbeleid selecteerde ik toepasselijke exposanten, legde de contacten, maakte de afspraken voor het aanleveren van het werk en de pr en richtte ik de ruimtes in. De organisatie van de livemuziek hield in dat alle afspraken gemaakt werden, opdat de musici en mijn collega’s precies wisten waar ze aan toe waren op de middag van een optreden.’ Zelf is de conservator ook actief als muzikante. Ze speelde in allerlei groepjes en bandjes en met haar viool zit ze nu in een folkband die vooral Keltische luistermuziek op het repertoire heeft staan.

Reizen doet Aagje niet alleen in de geschiedenis maar ook te voet. Ze houdt van wandelen en heeft met de kleine Stichting Voetpaden Walcheren diverse wandelpaden ‘van de weg af’ over Walcheren gerealiseerd. ‘Onze stichting beijverde zich er voor om ‘het reizen te voet’ op Walcheren weer mogelijk te maken. Dat ging in overleg en in samenwerking met diverse overheden, maar in eerste instantie met boeren en andere landeigenaren die wandelaars over hun land wilden toestaan. Na de inundatie van Walcheren in 1944/45 waren vrijwel alle voetpaden over boerenland verdwenen als gevolg van de grootschalige landherinrichting.’ Inmiddels heeft de Stichting Landschapsbeheer Zeeland de missie overgenomen en denkt de SVW mee op de achtergrond.

Voor de Walcherse wandelingen maakte Aagje de eerste routebladen. ‘En op die wandelingen kwam ik van alles tegen, zoals scherven van heel oud aardewerk. Nu had ik destijds op de kunstacademie de specialisatie Keramiek gedaan, dus ik wist er wel het een en ander van. Maar ik wilde nu meer weten over de vondsten die ik tegenkwam en dat heeft er toe geleid dat ik in Gent Archeologie ben gaan studeren. Ik moet zeggen dat ik van die studie ontzettend genoten heb.’ ‘Terwijl ik daarmee bezig was, raadde iemand me aan om eens contact op te nemen met het Zeeuws Genootschap. Zo kwam ik bij Katie Heyning terecht, waarna ik conservator ben geworden.’ Aagje vertelt enthousiast hoe ze heeft leren kijken in het landschap. Hoe ze b.v. de vliedbergen kan duiden die zijn ontstaan voor de bedijking van Walcheren én de hoogten die hoorden bij de eerste mottekastelen. ‘We praten dan over de vroege 12^e eeuw wanneer er allerlei vetes uitbreken op het eiland. Ook weer een kwestie van oorzaak en gevolg.’

Als hoogtepunten in de collectie noemt ze de Romeinse vondsten bij Domburg, de Nehalenniastenen, en de collectie die geschonken is door Jan Hubregtse, die vooral objecten bevat uit het duingebied van Schouwen. Het zijn allerlei vondsten uit verschillende perioden waaruit de bewoningsgeschiedenis van  Schouwen is af te leiden. ‘De duinen schoven op en de bevolking schoof mee.. Als er op Schouwen verschillende voorwerpen uit de bronstijd uit Midden-Europa en Italië worden gevonden kun je de vraag stellen, ‘’hoe komen die daar terecht?’’ De conclusie: dan was er dus handel.’

‘Het conservatorschap is onbezoldigd, maar ik vind het heerlijk werk. Vooral de samenwerking met andere conservatoren is geweldig. Je leert van elkaar en je helpt elkaar en we hebben onderling veel plezier. Mijn werk bestaat eruit om een overall beschrijving van de deelcollecties te maken en een registratie van alle objecten en relevante literatuur samen te stellen. Doel is om de collectie als geheel beter te ontsluiten en onderzoekers de mogelijkheid te bieden deelgebieden te komen onderzoeken. Er valt zo veel te doen. In de praktijk  betekent het veel digitaliseren, maar ook het traceren van de objecten, met name wat de functie en herkomst betreft. Dat uitzoeken vind ik het leukste werk, het is eigenlijk een soort ontdekkingstocht.’