Collectie Online: Een gebreide muts van de apotheker

17 maart 2022

In de Collectie Online brengen we een deel van de tastbare voorwerpen digitaal weer bij elkaar. In het vroegere museum van het Genootschap stond van alles en nog wat aan naturalia, kunsthistorie, munten enzovoort bij elkaar in één gebouw.

In ons digitale museum in aanbouw kunnen we daar duizenden niet-tastbare onderdelen aan toevoegen: de personen die verbonden waren aan het Genootschap. Als lid of directeur, als schenker van voorwerpen, als conservator, als commissielid of als inbrenger van een wetenschappelijke publicatie, verhandeling of voorlezing. En soms alleen omdat er in de notulen een necrologie van iemand werd gevonden.

Een voorbeeld is Sicco Godefridus Nauta van der Grijp. Hij leefde van 1810 tot 1893 in Zierikzee en combineerde zijn beroep als apotheker met een interesse in de scheikunde, een logische combinatie. Op zijn 64ste werd hij lid van het Genootschap en dat bleef hij tot zijn dood, zoals indertijd gold voor de meeste leden. We komen hem in 1876 tegen als schenker van ‘een exemplaar van Doryphora decemlineata, de Colorado-kever’, SN 276-4 en in 1883 verrijkt hij de collectie met ‘een zonnevis, Zeus faber’, NHG 98-256. Hij had blijkbaar ook belangstelling voor naturalia.

In het archief van het Genootschap bevinden zich een zestal handschriften met gegevens over zijn familie en na zijn dood wordt daaraan toegevoegd een catalogus van zijn boeken en een bericht over de veiling daarvan. En natuurlijk een handgeschreven necrologie die waarschijnlijk is voorgedragen tijdens de ledenvergadering.

Verdere gegevens over een persoon vinden we digitaal onder meer bij Zeeuwen Gezocht van het Zeeuws Archief, bij Wiewaswie van het Centraal Bureau voor Genealogie en bij het Biografisch Portaal. En natuurlijk plaatsen we zo mogelijk een link naar Nagtglas, Levensberichten van Zeeuwen, naar het overzicht van Zeeuwse medici van De Man of naar onze digitale publicatie van Pel over Walcherse medici. Daaruit blijkt in het geval van Van der Grijp wie zijn ouders waren, dat hij ongetrouwd bleef, naar wie hij is vernoemd, waarvan hij lid was en dat hij familie was van de dichteres Petronella Moens, wat een aardige anekdote opleverde.

“Op de Tentoonstelling te Middelburg in 1870 zond de heer Sicco Godefridus Nauta van der Grijp eene slaapmuts in door de blinde dichteres [Petronella Moens] voor haar neef en kunstvriend [Sicco Godefridus Nauta 1786-1804] gebreid.”

De jongere Sicco had die muts dus in bezit gekregen, goed bewaard en als curieus historisch voorwerp tentoon laten stellen. Net zo’n muts breide Petronella Moens voor Soetbrood Piccardt. Deze is in de Genootschapscollectie bewaard onder nummer G0923.

Al deze gegevens moeten samen een beeld vormen van de mensen die in de loop der tijd bij het Genootschap betrokken waren, hun sociale status, hun activiteiten, hun interesses en hun onderlinge banden. Dan kan het digitale Genootschap ook sociologisch hopelijk een interessante bron voor onderzoek zijn.

Marianne Gossije

Afbeeldingen:
– Een andere slaapmuts met allerlei ingebreide motieven door Petronella Moens gemaakt voor de heer Soetbrood Piccardt met de tekst: “Denkt op uw koets gevleid. Moens heeft mijn muts gebreid 1824.” Collectie Online, nr. G0923
– Portret van Sicco Godefridus Nauta van der Grijp (1810-1893). Collectie Online, nr. ZI-IV-0154-48.