Aanwinsten handschriften: Technische tekeningen en schetsboekjes

21 mei 2024

Bruggenbouwer
In 2023 ontving het Genootschap een curieuze schenking van Otto van der Leer, namelijk een collectie geschriften van een van zijn voorouders, Arnoldus Arie van der Leer (1839-1908). Grofweg bestaat de collectie uit twee gedeelten: een stapeltje documenten en een aantal cahiers op folioformaat. De documenten handelen over zaken uit het leven van A.A. van der Leer zoals diverse papieren in verband met zijn werkzaamheden als opzichter, tekenaar en ingenieur en een aantal pensioendocumenten. Hij was gehuwd met Sara Kooyman en zij woonden in Rotterdam.

De inhoud van de cahiers hebben te maken met zijn werk als ingenieur in casu als bruggenbouwer. De geschriften bevatten uitgebreide verhandelingen over de theorie van ijzeren bruggen met berekeningen van traliebruggen en draaibruggen. Er is tevens een tekening toegevoegd. Er zijn complete berekeningen van de brug te West-Souburg en van de draaibrug over de binnenkeer en schutsluis te Vlissingen en er is drukwerk van zijn hand uit 1886 over steunpunten. Ook schreef hij over eb en vloed, waarvan een Duits boekwerk van Hugo Lentz (Hamburg 1873) is bijgesloten. Verder is er aandacht voor schuifelasticiteit en draagkracht en in verband hiermee het doorbuigen van balken. Kortom: de techniek van weleer over de bouw van ijzeren bruggen met toepassingen in Zeeland.

Pentekeningen uit 1879
De ZB beschikt over een drietal schetsboekjes van A. Ogterop uit de jaren 1886, 1892 en 1902-1910. Dankzij de schenking van Aart van der Veer aan het Genootschap in maart 2024 kunnen er twee boekjes uit 1879 worden toegevoegd aan deze collectie. De schetsboekjes zijn ooit aangelegd in 1879 door Alberta Petronella Ogterop (1860-1936) met daarin pentekeningen die dienden als voorstudies. Jarenlang was Ogterop namelijk illustratrice van kinderboeken. Ook daarvan bezit de ZB enkele exemplaren. De pentekeningen in deze twee delen behelzen huiselijke of sprookjesachtige taferelen en oefeningen met portretten.

Jan van Loo, conservator collectie handschriften.

Afbeeldingen:
– De Souburgse brug gezien vanuit zuidwesten, 17 augustus 1871.
Foto: Pieter Oosterhuis (1816-1885), Amsterdam.
Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata III-326-36.
– Pentekening A. Ogterop