NIEUWSTE EDITIE TIJDSCHRIFT ZEELAND DECEMBER 2023

26 november 2023

Klik voor de jaargangen 1991-2021

Beste lezer,

In dit laatste nummer van 2023 maken we ruim baan voor de Zeeuwse godin Nehalennia. In het nog naar drukinkt ruikende boek Steenrijk Domburg wordt verteld over de lotgevallen van de altaren en votiefstenen uit de Nehalenniatempel. Conservatoren Katie Heyning en Aagje Feldbrugge van het KZGW bogen zich over de in de loop der eeuwen gehavende en verbrokkelde erfenis van de beschermgodin die al bijna twintig eeuwen verbonden is met de Zeeuwse kust. En ze weten vele puzzelstukjes op hun plaats te laten vallen. Nehalennia staat weer op een voetstuk, gaarne en met reden!

Het Zeeuws Archief beheert een unieke paskaart van de Monding der Schelde uit de collectie van het KZGW. Ruud Paesie laat zien dat de tweedelige kaart uit 1619 een bijzonder licht werpt op de voorbereidingen van de aankomst van de Prince Royal in 1613 bij Vlissingen met aan boord keurvorst Frederik V van de Palts en zijn echtgenote Mary Stuart.

Jan J.B. Kuipers stelt de felle socialist en dienstweigeraar Johannes Koenraad van der Veer (1869-1928) aan ons voor. Van der Veer schudde in de jaren 1892-1897 de gezapige Middelburgse samenleving drastisch op. L.W. de Bree publiceerde in 1966 over Johannes’ Middelburgse jaren een roman, die een sfeerbeeld tekent van de Zeeuwse hoofdstad aan de vooravond van de twintigste eeuw.

De slag bij Zierikzee in 1304 was een scharniermoment in de geschiedenis van de Scheldestreek. Onder leiding van Ranieri Grimaldi van Genua vernietigde een gecombineerde vloot van Holland en Frankrijk de Vlaamse tegenstander. Luitzen Bijlsma en Arjan van Dixhoorn bewonderen de fresco’s die de Genuese kunstenaar Lazzaro Tavarone (circa 1556-1640) in het palazzo Grimaldi in Genua aan de zeeslag wijdde.

In 1977 werd het Griekse vrachtschip Attican Unity brandend en wel op het strand van Cadzand gezet. Maar wie moest de bergingskosten van ruim 10 miljoen gulden betalen? Maarten Steenbeek duikt in die kwestie en ontdekte dat zelfs het Verdrag van Parijs in 1323 van stal werd gehaald.

Oud-dean Bert van den Brink van het University College Roosevelt in Middelburg beziet Zeeland graag door de lens van zijn camera. ‘Een foto’, zegt hij, ‘is zoveel interessanter als hij niet eindigt in perfectie, maar vragen stelt waarvoor je moet werken om ze te beantwoorden.’ U mag dus aan het werk.

Precies vierhonderd jaar geleden verscheen de Zeevsche Nachtegael, een bundel waarin Zeeuwse dichters op initiatief van Jacob Cats lieten zien dat ze heel wat in hun mars hadden. Een lofzang op Zeeland, dat was het doel in 1623, dat ís het doel in 2023. De stem van de Zeeuwse Nachtegalen van de toekomst zal gehoord worden.

Mededelingen, poëzierubriek en boekrecensies maken dit nummer weer compleet.

We wensen u veel inspiratie en leesplezier toe.
Jan van Damme, hoofdredacteur

==============================

Afbeeldingen:
01 – Cover december-editie Tijdschrift Zeeland
02 – Conservator Aagje Feldbrugge past fragmenten van de Nehalenniastenen aaneen. Foto Pim Top.
03 – Deel kaart Willem den Dooven, NL-MdbZA_294_178.1 en NL-MdbZA_294_178.2
04 – Juffrouwen uit Middelburgs gegoede kringen, met Mary Schorer (tweede van rechts) en Cora Bolle (rechts). Foto Anne Bolle, 1900-1907.
05 – Kleine zijfresco I. De aankomst van de geallieerde Frans – Hollandse vloot in de noordelijke mond van de Gouwe.
Rechtsboven zijn de in linie liggende galleien van Grimaldi afgebeeld. Door de figuren op de voorgrond ontstaat een
grote dieptewerking. De figuren kunnen poorters van Zierikzee zijn die vanaf de transen uitkijken naar het komende
spektakel. De bedijkingen van het eiland zijn gestileerd, bijna kubistisch, afgebeeld
06 – Attican Unity, Zeeuws Archief, Fotocollectie Vlissingen, nr 16268
07 – Waarde, Reimerswaal. Februari 2022. Foto: Bertr van den Brink
08 – Titelpagina van de Zeevsche Nachtegael uit 1623.
09 – boeken