• Home
• Collectie
• Volkenkundige voorwerpen

Volkenkundige voorwerpen

Conservatoren: Erik van der Doe en Liesbeth van der Geest

Binnen de collecties van het Genootschap is de verzameling voorwerpen van vreemde volken een opvallend onderdeel. Deze  verzameling wordt bewaard in het Zeeuws Museum.Een deel daarvan is zeer zeldzaam en behoort tot de oudste volkenkundige voorwerpen in Nederland. Een aantal stukken dateert nog uit de achttiende eeuw. In die tijd was er grote belangstelling voor wonderlijke zaken, zeldzaamheden en rariteiten, spelingen van de natuur en etnografica van tal van volken uit de gehele wereld. Afbeelding: Mantel van boombladeren van de Dajaks op Borneo, midden 19de eeuw. Geschonken door J. Luteijn in 1862[ZM: G.2347].

In de 19de eeuw is de verzameling sterk uitgebreid. Zo is een zeer uiteenlopende en waardevolle verzameling ontstaan van wapens, kleding, sieraden, eet- en drinkgerei, gebruiksgoederen, rituele en godsdienstige voorwerpen, muziekinstrumenten, aardewerk en beeldhouwwerk. De collectie telt ongeveer 1.000 objecten, waaronder neussieraden van Papoea’s, Boeddhabeeldjes uit Bengalen, een balansklokje uit Japan, krissen uit Indonesië, handschriften op lontarblad, indianentooien uit Essequibo en de bekende Egyptische mummie. Ze werden hierheen gebracht door Zeeuwen, zoals Moens, Vos, Louijssen en Lammens, die terugkeerden uit de overzeese gebieden waarmee Zeeland van oudsher handelscontacten onderhield. Ook elders verblijvende Zeeuwen schonken voorwerpen aan het Genootschap, zoals De Stoppelaar die regelmatig reizen naar het Midden-Oosten maakte, de regeringscommissaris in West-Afrika Nagtglas, en Sprenger die eind negentiende eeuw bij de Zwartvoet-Indianen in Canada woonde. Afbeelding: Leren jurk van de Zwartvoetindianen, eind 19de eeuw. Geschonken door M. Sprenger in 1932[ZM: B191-64].

Badek (dolk) uit Celebes met zilverbeslag en halfedelsteen met het jaartal 1253 op de ene kant en het jaartal 1837 op de andere kant, volgens de islamitische en de christelijke jaartelling [ZM: 3600-Z-6098]

Ketting met varkenstanden en kralen zuidkust van Nieuw-Guinea, eerste kwart 19de eeuw. Geschonken door J. Modera tijdens de expeditie met de Triton in 1828 [ZM: 3600-Z-7581, oud nr. Cat. 1890: 467, Cat. 1869: 28]

Verguld houten Boeddhabeeldje uit Bengalen, eerste kwart 19de eeuw. Geschonken door J.R. Vos in 1825 [ZM: 3600-BEV-Z-66, oud nr. Cat. 1890: 430k]

Houten voorouderbeeld van de Tanimbar-
eilanden (Zuid-Molukken), eind 19de eeuw. Geschonken door A. Rademaker in 1907.
[ZM: 3600-Z-4246]

Houten voorouderbeeldje uit Centraal-Afrika, derde kwart 19de eeuw. Geschonken door H.J. Martijn in 1879 [ZM: 3600-BEV-Z-72, oud nr. Cat. 1890: 412b]