• Home
• Collectie
• Boeken

Boeken

Conservator: Paul Aarssen

Fasciculus temporum… Utrecht: Jan Veldenar, 14 februari 1480 [1114 C 20]

Die schoone ende die suverlicke historie van Appollonius van Thyro… Delft: 1493 [1108 C 43] Het enig bekende exemplaar in een openbare verzameling.

Reden-twist, tusschen die van Zierikzee ende de Goesenaars; behelzende wie van hun de grootste helden zijn?… Muddelburg: ‘Ans vander ‘Ellen, 1689 [Pamflet 2548B] Spotdichten over de rivaliteit tussen Goes en Zierikzee. De de plaats van uitgave en de drukkersnaam zijn fictief.

Nog voor het Genootschap officieel  in 1769 werd opgericht werd het eerste boekwerk geschonken: het pas verschenen boek “Verhandeling over de voortteeling der dieren en planten, dienende tot verklaaring van het kruidkundig samenstel van den ridder Linnæus; en uitbreiding der korte inleiding tot de kruidkunde van Philip Miller” van de Zierikzeese arts Job Baster.
Dit was het begin van een rijke boekencollectie die nog steeds door schenkingen, ruilverkeer en in een enkel geval door aankopen wordt uitgebreid.

De boekenverzameling bevat vele oude drukken, waaronder incunabelen of wiegendrukken. De oudste incunabel van het genootschap is een wereldkroniek, waarvan de uitgave gedateerd is op 14 februari 1480. Maar ook vele kostbare uitgaven uit later tijd horen tot de verzameling. Zo kwam het genootschap in 1829 door een schenking van A.J.C. baron Lampsins in het bezit van een paar luxe plaatwerken die toebehoord hadden aan Madame de Pompadour, de minnares van Lodewijk XIV.

Het beheer werd aanvankelijk uitgevoerd door één of meerdere directeuren van het Genootschap. Later werd een conservator boeken verantwoordelijk voor het beheer en de verwerking van de collectie.

De verzameling werd in 1898 in bruikleen gegeven aan de Provinciale Bibliotheek van Zeeland. Thans wordt het fysieke beheer en de ontsluiting verzorgd door de Zeeuwse Bibliotheek. Waardoor bij het werk als conservator op dit moment de nadruk ligt op het vaststellen van de eigendom en het achterhalen van de herkomst. Het is wel jammer dat door de geïntegreerde catalogus het zicht op de collectie van het Genootschap als eenheid verloren is gegaan.

De bibliotheek werd in 1940 getroffen door oorlogsgeweld, waardoor bijna driekwart van de verzameling verloren ging en zogenoemde prachtbanden door het bluswater onherstelbaar beschadigd werden. Slechts een deel van de beschadigde werken is tot heden gerestaureerd.

Na de Tweede Wereldoorlog werd aan het genootschap de verzameling Van Eck gelegateerd, bestaande uit ongeveer 6.000 banden, waaronder vele prachtig geïllustreerde werken uit de 19de eeuw, die een weerspiegeling zijn van de ontwikkeling van de illustratietechnieken in die tijd. In 2006 kreeg het genootschap uit de verzameling Landwehr-Vogels zo’n 800 kinderboeken en 500 kinderprenten, waarbij vooral de 19de eeuw goed vertegenwoordigd is.

De huidige collectie omvat naast de boeken, van incunabel tot de huidige tijd, ook tal van pamfletten, ordonnanties en plano’s zoals gelegenheidsgedichten, overheidspublicaties en affiches.

Fête publique donnée par la ville de Paris, à l’occasion du mariage de Monsieur le Dauphin le 13 Fevrier MDCCXLII [PLA 311A 2] De oorspronkelijke band was gemaakt door de bekende hofbinder van Lodewijk XV Michel-Antoine Padeloup. In 1953 heeft J.Brand & Zoon te Amsterdam een nieuwe band gemaakt nadat de vorige in 1940 verloren was gegaan. Het wapen op het voorblad is van Madame de Pompadour.

Een lithografie van Louis Haghe uit: Aya Sofia: as recently restored by order of H.M. the sultan Abdul Mediid: from the original drawings by chevalier Gaspard Forsati… London: Colnachi, 1852 [3144 B 3]